“مردان در حال خواندن”، یا “خواندن” (بین ۱۸۲۰ تا ۱۸۲۳) از نقاشی های دوره “نقاشی های سیاه” “فرانسیسکو گویا” ست. دوره ای در اواخر دهه هفتم زندگی اش که او خانه معروف به “خانه مرد کَر” را خریده بود و بر دیوارش به ترسیم کارهایی پرداخت که هیچ گاه قصد نمایش عمومی شان را نداشت. در بین این طرح ها جز یک مورد، که اشاره به داستان جولیت و هولوفرانس دارد، مابقی از اشارات صریحی که بر تفسیر حد بزند به دورند. انگار در آغوشِ خانه ی مرد کَر نقاشی ها آزادند. من در “مردان در حال خواندن” ترسیم “تفسیر” را می بینم؛ “تفسیر”های متفاوت از یک متن به صورت کالبدهای متفاوت ترسیم شده اند.
سوگواری به یک معنا تفسیری ست که هر کس از مرگ دیگری می کند. و درست مانند تفسیر، سوگواری هم کالبدهای متفاوت می سازد. فرد در طول سوگواری به کالبدهای متفاوت در می آید یا پناه می برد: یکی از آن ها کالبد بی میلی ست؛ مواجهه با جهان در حالت فرسودگی. دیگری مواجهه با جهان در کالبد بلاهت های شخصی ست؛ بلاهت آزار دهنده ای که سوگوار طی آن یکی از تفسیرهای ممکن را، نه خواندن، که “لکنت زبان” می یابد.
پروسه سوگواری پروسه پذیرفتن همه کالبدهایی ست که ما را در بر می گیرد. آن که کالبد یا کالبدهایی را از خود منع می کند، تفسیرهای خود را از کتابِ مرده محدود کرده.